Waarom 'nee' zo enorm krachtig is

Lees meer van Maaike Helmer

Op woensdagen deel ik inzichten uit mijn boek ‘NIETS’ (lees hier het eerste hoofdstuk). Dit keer: durf te kiezen, durf ja te zeggen tegen jezelf, ook als dat ‘nee’ tegen een ander betekent (mét een video die ik erover maakte: hóe doe je dat). Vroeger vond ik het ontzettend moeilijk om ‘nee’ te zeggen tegen een ander. Nu weet ik dat nee zeggen juist enorm krachtig kan zijn. En dit is waarom.

‘Ja, dat doe ik wel’, ‘Ja hoor, ik kan wel’, ‘Ja, eh… leuk’. Allemaal zinnen die uit mijn mond zijn gekomen in het verleden. Hoewel ik door cvs/me nou niet omkom in de energie, was ik altijd haantje de voorste als het ging om ergens ‘ja’ op zeggen. Nog voordat ik überhaupt echt een vraag helemaal had gehoord, had ik al ‘ja’ gezegd. Ik was eager, maar ik was vooral bang om niet aardig gevonden te worden. Ja zeggen zou me er vast van garanderen dat iedereen me aardig vond. Toch?

Nee zeggen tegen een ander is soms een krachtig ‘ja’ tegen jezelf

Tijdens mijn burn out kon ik niet anders meer. Ik móest nee zeggen. En weet je: dat voelde best goed. Niet eerder had ik zo nadrukkelijk nagedacht over wat ík wilde. Over wat ík nodig had. En door ‘nee’ te leren zeggen ontdekte ik dat nee tegen een ander, soms betekent dat ik juist een heel krachtig ‘ja’ zeg tegen mezelf. Dat was een bevrijdend inzicht. Ik had nee altijd gezien als een woord dat er mogelijk voor kon zorgen dat anderen me niet aardig zouden vinden. Maar nu ik jarenlang maar overal ‘ja’ op had gezegd, had dat er eigenlijk voor gezorgd dat ik mezélf niet aardig meer vond omdat ik mijn eigen behoeften continu wegdrukte. Zo zou ik nooit met anderen omgaan. Waarom dan wel met mezelf? Ik moest een balans zien te vinden. Een balans tussen ‘nee’ en ‘ja’ in het leven.

Als je me erg plots overvalt, zeg ik heel soms nog steeds te snel ja

Als je mij heel plots overvalt met een voorstel of een vraag, dan kan het héél soms nog voorkomen dat ik bijna ‘ja’ zeg terwijl mijn lichaam in alles ‘nee’ wil zeggen. Ik schiet dan weer in mijn default modus, de ja-stand. Dat wil ik natuurlijk voorkomen. Gelukkig heb ik mezelf een trucje aangeleerd, zodat dit eigenlijk nauwelijks nog voorkomt. Ik ‘koop’ tijd. En dat is eigenlijk helemaal niet zo moeilijk.

Ik sla mijn agenda er eerst op na, ik hoef niet nu te antwoorden

Waar ik vroeger niet echt nadacht over de gevolgen van een ja, en dit dus soms betekende dat ik me meer op de hals haalde dan ik aankon, neem ik nu de tijd om na te denken. Er mijn agenda op na te slaan. Te voelen of ik dit er nu bij kan hebben. Een even simpel als verhelderend inzicht hierbij was: je mag erop terugkomen. Op de één of andere manier leefde ik continu in de veronderstelling dat je overal NU op moet antwoorden. Maar vaak is het echt prima om niet metéén ja of nee te zeggen, maar daar even over na te denken. Eigenlijk is een simpel ‘Ik kom hier morgen op terug’ dan voldoende. Hieronder licht ik dit toe in een video. (tekst gaat door onder de video)

No is a one word sentence

Wat we vaak doen als we ‘nee’ zeggen, is ons uitputten in redenen. Me realiseren dat ‘nee’ één woord is, was ook behoorlijk mindblowing. Ik was altijd van het uitentreure uitleggen waaróm iets niet kon of ging. Dat is echt onzinnig. Vaak is het namelijk het beginpunt van een nieuw gesprek richting een ‘ja’. Er is altijd wel een tijd, plaats of omstandigheid te vinden waarin jouw argumenten waarom iets niet kan kunnen worden aangepast. Daarom is het prima te volstaan met ‘nee’ als volledige zin. No is a one word sentence.

Nee zeggen zorgt voor focus

Toen ik leerde nee te zeggen, merkte ik dat ik de dingen waar ik ja tegen zei, ook met veel meer energie kon doen. Jarenlang had ik mezelf in allerlei kleine stukjes opgedeeld en dat voelde gefragmenteerd. Nu kon ik vól ergens voor gaan en dat zorgde ervoor dat ik waar ik mee instemde, dat daar mijn energie ook echt naartoe ging. Ik had meer focus. Ongefragmenteerd. En dat voelde ontzettend goed. Naast dat ik focus had in de dingen waar ik ja op zei, leerde ik ook door het woord nee om meer focus aan te brengen in mijn éigen leven. Wat wilde ik niet (meer)? Wat juist wel? Waar wilde ik naartoe? Heel fijn.

Nee zeggen dwingt respect af

Wat ik ook bijzonder vond om te merken, is dat als je eerlijk bent over je behoeften, dat bij anderen alleen maar respect afdwingt. Ik hoorde een vriendin bijvoorbeeld eens zeggen: ‘Ik zou graag koffie met je drinken, maar dan een andere keer: ik heb het zo druk gehad de afgelopen week, dat ik nu even tijd nodig heb met mezelf.’ Ik vond dat alleen maar heel duidelijk en verfrissend. Sterker nog: inspirerend! Wat sterk dat je dat van jezelf weet en dat je vervolgens ook die ruimte neemt voor jezelf.

Nee zeggen maakt menselijk

Ik liet me er vroeger op voorstaan dat ik er altijd nog wel iets bij kon hebben. ‘Laad er maar bij!’, ook al kon ik het niet aan. En hoe meer mensen zeiden ‘ik begrijp niet hoe je het allemaal doet’, hoe trotser me dat maakte. Ik rekte me ver voorbij mijn krachten, het elastiek tot zijn uiterste trekkend. Na mijn burn out realiseerde ik me dat nee kunnen zeggen je juist heel menselijk maakt. We zijn allemaal maar mens, we zijn allemaal kwetsbaar, we hebben allemaal grenzen.

Een nee is op andere momenten een volmondig ja

Het mooie van nee zeggen, is dat een ‘nee’ dus soms ook, zoals eerder gezegd, een krachtig ja kan zijn naar jezelf toe. Het getuigt van zelfliefde, van compassie met jezelf, met het kennen van je grenzen. Natuurlijk zul je soms dingen voor anderen doen terwijl je moe bent, terwijl het eigenlijk niet uitkomt of terwijl je al tot over je oren in het werk zit. Dat is ook helemaal niet erg en compassie met anderen is ook echt heel belangrijk. Waar het om gaat is de balans ertussen. Dat ik heb geleerd dat ‘nee’ een woord is dat ik soms vanuit liefde voor mezelf uitspreek, betekent dat ik op andere momenten volmondig ‘ja’ tegen anderen kan zeggen.

Maaike Helmer is oprichter STRESSED OUT: de eerste (online) uitgever ter wereld op dit gebied. Eind 2018 verscheen haar boek ‘NIETS’, over meer innerlijke rust in tijden van alles. Het boek – lees hier een preview – kreeg veel landelijke media aandacht in o.a. Flow, Koffietijd, JAN, Elle, Flair, De Telegraaf en Trouw en wordt vergeleken met ‘Eten, bidden, beminnen’ van Elizabeth Gilbert.

LEES DOOR: NEE ZEGGEN MOEILIJK? MET DEZE TIPS NIET (MEER)!