VOOR DE ANDER ZORGEN IS EGOÏSTISCH – Yes, je hoort het goed! Want als jij voor een ander zorgt – ervan uitgaande dat diegene zelfredzaam is – hoeft diegene dat zelf niet meer te doen. Dat is super onhandig, want daarmee haal je de volledige verantwoordelijkheid bij de ander weg. Dat lijkt fijn voor jullie allebei. Helaas werkt dit totaal averechts.
Iemand willen helpen is nobel. Maar het kan ook te ver gaan. Neem jij automatisch de verantwoordelijkheid op je voor een – eigenlijk zelfredzame – ander, dan ‘help’ je jullie allebei van de regen in de drup. Een ander willen helpen door zélf iets bij te dragen is niet altijd de juiste oplossing. De ander zal hierdoor juist niet sterker worden, maar juist draagkracht verliezen om zijn eigen boontjes te doppen.
Geen wonder dat iemand ammehoela denkt
Als je zelf kinderen hebt, of als je naar je eigen jeugd kijkt, zal je begrijpen waarom dit klopt. Kun jij je nog herinneren dat je vader of moeder op je stond te foeteren dat je je kamer op moest ruimen en jij gewoon dacht: ammehoela? Dat een ouder foetert, zegt eigenlijk al dat die verantwoordelijkheid voor die kamer op zich heeft genomen. Geen wonder dat zo’n kind dan ammehoela zegt. Lekker makkelijk.
Beter is het om iemand zelf verantwoordelijkheid te geven
Uiteindelijk zal een kind het opruimen dan niet alleen niet leren, maar zo’n ouder staat zelf uiteindelijk vaak binnensmonds vloekend telkens de rommel in bakken te doen. En het kind heeft vooral geleerd de verantwoordelijkheid bij papa of mama te laten. Beter is het om je kind bij te brengen dat hij of zij verantwoordelijk is voor zijn eigen kamer.
Hoe harder je iemand wilt redden, hoe minder effect het heeft
Dit geldt ook in onze sociale contacten. Vaak lijkt in zo’n geval degene die ZORGT opeens ‘verantwoordelijk’ voor de (problemen van) ander en veel mensen nemen die verantwoordelijkheid dan ook zonder na te denken over. Ze noemen dit ook wel eens het ‘reddersyndroom’. Maar hoe harder je je best doet om iemand te redden, hoe minder effect het heeft. Je zorgt ervoor dat iemand zelf geen verantwoordelijkheid gaat dragen. Dat is voor hem of haar in eerste instantie best fijn. Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen problemen, is namelijk niet makkelijk. Tóch is het het beste om die verantwoordelijkheid daar te laten waar hij hoort. Het ‘overnemen’ is namelijk geen duurzame oplossing.
Eigenlijk zeg je: je kunt het niet (zonder mij)
Laatst had ik iemand in een coachsessie die haar moeder aan het redden was door haar te steunen en te coachen. Ze werd zelfs steeds bozer op haar moeder en wilde zeggen: ‘Kom op! Je bent volwassen! Kom voor jezelf op, anders doe ik het voor je!’ Kijk, dat werkt dus totaal averechts, haar moeder kreeg steeds minder een eigen verantwoordelijkheidsgevoel en durfde dus steeds minder voor zichzelf op te komen. Júist omdat je eigenlijk zegt: jij kunt het blijkbaar zelf niet regelen, je hebt mij daarbij nodig – al is het maar om je te coachen. Eigenlijk zeg je dus: je kunt het niet (zonder mij).
Wie ben jij aan het ‘redden’? Je partner? Je ouders? Een vriend(in)? Probeer het eens om te draaien, je zal zien dat de ander tot veel meer in staat is dan jij denkt.
Paul Veth is coach en hypnotherapeut. Door iemand in een hypnotische staat te brengen, helpt hij mensen oude patronen naar nieuwe gezonde patronen herprogrammeren. Op zijn site zie je wat hij voor je kan betekenen. Paul is ook maker van De Patronus podcast en Dwarsliggers (laatstgenoemde samen met Merel Lamboo).
LEES MEER: HOE GEEF JIJ GRENZEN AAN, BEN JIJ EEN OESTER, EEN STEKELVARKEN, OF…?