Lessen uit mijn burn out die me helpen in deze coronacrisis

Lees meer van Annemarie van den Berg-Nap

Sinds Annemarie jaren terug burn out raakte, heeft ze een aantal zaken in haar leven flink omgegooid. En verrassend genoeg heeft ze aan de lessen die ze toen leerde, nu in de coronacrisis, ook weer heel veel. Ze deelt ze met je.

Ik was heus niet helemaal zen hoor, die eerste weken in de coronacrisis. Mijn normale ritme lag van de ene of de andere dag overhoop en ik voelde me best opgejut toen ik zag hoe creatieve ondernemers om mij heen in no time initiatieven uit de grond stampten. Tot ik me realiseerde: o ja, ik ben een diesel. Ik kijk alles eerst een beetje aan en zit niet meteen in die actie modus. Dat past nu eenmaal niet bij mij.

Maar toen mijn onrustige hoofd een beetje tot rust kwam, merkte ik hoeveel profijt ik ook nu weer heb van alle lessen die ik al eens eerder (vrij hardhandig) heb geleerd als gevolg van mijn burn out.

1. Regelmaat en structuur geeft houvast

Ja, ook ik zit ineens met kinderen thuis die vanachter hun laptop les krijgen. En met een man die ook in het onderwijs zit, en dus online zijn lessen moet geven. Dat gaf wel even wat consternatie die eerste weken, want wie ging waar zitten en waar in hemelsnaam was er nog een rustig plekje te vinden in ons (toch al niet zo ruime) huis? Maar afspraken maken en regelmaat scheppen in de dag hielpen ons uit de chaos. Net zoals de simpele regelmaat van opstaan – ontbijten – wandelen mij hielp toen ik ziek thuis kwam te zitten.

Inmiddels volgen mijn twee pubers op hun eigen slaapkamer online lessen, zit manlief in de studeerkamer en heb ik weer mijn vertrouwde plek aan de keukentafel terug. Er zijn vaste momenten op dag waarin we samen eten en even van elkaar horen hoe het gaat (al realiseer ik me dat het voor mij een stuk eenvoudiger is dan wanneer je kleine kinderen thuis hebt rondrennen…).

2. Wees niet bang voor leegte

Door de coronacrisis vallen veel activiteiten weg: uitjes naar bioscoop of restaurant zitten er niet in, net als gezellige koffieafspraakjes met een vriendin in de stad. Sommige mensen (ik gok zo maar even dat dit vooral mensen zijn zonder kinderen;) vervelen zich dan ook stierlijk. Wat te doen met die gaten in de agenda? Die beklemmende stille avonden?

Tja, een overvolle agenda heb ik al jaren niet meer. Na mijn burn out leerde ik realistischer te plannen. In plaats een een overambitieuze to-do-lijst plande ik 2 of 3 haalbare doelen op een dag. Zelfs dingen die ik echt leuk vond, zoals een gezellige afspraak, plande ik met mate. Daarnaast merkte ik dat ik behoefte had aan leegte of witregels op de dag. Natuurlijk voelde ik me hierdoor weleens een sloompie als ik mezelf vergeleek met leeftijdgenoten.

Maar nu denk ik: Ach, ik raak niet zo ondersteboven van een ‘gedwongen’ lege agenda. Die stilte maakt me niet zo snel eenzaam of bang. Het is min of meer mijn natuurlijke habitat geworden (hier leer je trouwens waarom we zoveel moeite hebben met leegte).

3. Leef met de dag

Door mijn burn out ben ik een blijmoedige verkondiger geworden van eenvoud, leven met aandacht en het kleine waarderen. Dus hoe gek het ook klinkt, alle maatregelen rondom de coronacrisis vallen mij niet zo zwaar. Ik geniet zelfs van de extra tijd die ik doorbreng met mijn man en kinderen thuis. Al realiseer ik me tegelijkertijd dat het een luxe is om zo naar de situatie te kunnen kijken. We rooien het financieel wel, we zijn gezond, leven in een land met goede gezondheidszorg en niemand in onze omgeving is nog ernstig ziek geworden door het virus. Maar zorgen heb ik wel degelijk. Voor mijn moeder en schoonmoeder die door onderliggende aandoeningen extra risico lopen… Of wat te denken van vluchtelingen in volgepropte kampen waar het virus desastreuze gevolgen kan hebben…

Maar wat burn out me ook leerde, was dat ik niet zoveel controle heb. Sterker nog, het hele concept controle is grotendeels een illusie. Natuurlijk zijn er allerlei zinvolle en belangrijke adviezen die we op moeten volgen, zodat we ons steentje bij kunnen dragen om de verspreiding van het virus zoveel mogelijk te beperken. Dat is evident. Maar verder kunnen we niet veel anders doen dan afwachten en kijken wat er gebeurt. En vooral: leven met de dag.

4. Relativeer jezelf

En last but not least: burn out hielp me mezelf te relativeren. Ik dacht dat ik onmisbaar was op mijn werk, maar de realiteit was ontnuchterend. Niemand is onmisbaar. Juist in dat relativeren schuilt een enorme kracht. Noem het veerkracht. Ik kwam er weer bovenop.

Waar ik me zo ontzettend over heb verbaasd de afgelopen tijd sinds de coronacrisis is losgebroken, is hoeveel er kennelijk mogelijk is in onze samenleving. We zijn flexibeler dan we dachten, denk alleen maar aan thuisonderwijs, het regelen van extra IC-bedden, de financiële steun aan ondernemers en de landelijke afspraken rondom sociale distantie waar we ons bijna allemaal aan houden…

Goed. We weten niet hoe we uit deze crisis gaan komen. Welke langdurige gezondheidsproblemen mensen bijvoorbeeld houden die op de IC hebben gelegen. Of hoeveel klappen onze economie oploopt en hoe we dat weer te boven komen. Maar er zit meer ‘rek’ in ons dan we misschien denken. En dat, op zich, is een hoopvolle gedachte.

LEES OOK: GOEDE VRAAG: KUN JE EEN BURN OUT HEBBEN ZONDER DAT TE WETEN?

Annemarie van den Berg-Nap is moeder, journalist en cultureel antropoloog, werkt als redacteur en freelance journalist en blogt op lachomjezelf.nl over worstelingen met werk, stress, verwachtingen van de samenleving en zichzelf.