Burn out: dit is de échte oorzaak

Lees meer van Leona Aarsen

Waarom je een burn out ontwikkelde? Volgens Leona Aarsen van Anderzverder moeten we het antwoord daarop vooral niet alléén zoeken op het gebied van werkdruk en externe factoren, maar ook binnenin onszelf…

Het is veilig om over burn out te denken als een psychische ziekte die voornamelijk veroorzaakt wordt door biologische aspecten (hormoontekorten in de hersenen, haperende neurotransmitters of erfelijkheid). Daar kunnen we immers vooraf niet zo veel aan doen. Het is ook relatief veilig om te kijken naar burn out als een psychische ziekte veroorzaakt door een extreem hoge werkdruk, een werkgever de onredelijke eisen stelt en verzuimt om te faciliteren of zijn waardering te laten blijken. Veilig, want op onze omstandigheden hebben we ook geen directe invloed. Het overkomt ons en we hebben ermee te dealen.

Burn out als het gevolg van een innerlijke verstoring

Wat minder populair en minder ‘comfortabel’ is, is het nadenken over burn out als het gevolg van een innerlijke verstoring. Als het logische gevolg van bijvoorbeeld een disbalans tussen verschillende polen van kwaliteiten binnen in ons. De duurzame oplossing voor herstel van burn out ligt in het onderzoeken en het herstellen van deze innerlijke verstoring. Wat maakt dat jíj degene bent die vastloopt en niet je collega die voor dezelfde werkgever onder de zelfde omstandigheden werkt? Daar geven werkdruk en externe factoren onvoldoende een antwoord op.

Veel interessanter is het om na te gaan wáárom je zo bent geworden

Hoe kan het dat mensen met dezelfde eigenschappen burn out raken? Daar geven de hormoontekorten ook geen acceptabel antwoord op. Veel interessanter is om na te gaan wáárom je in de eerste instantie zo bent geworden: hard werkend, geen grenzen stellend, jezelf voorbij lopend, ambitieus, idealistisch? Je zou het kunnen zien als een manier om waarde toe te voegen, om je vaardigheden en talenten ‘productief’ te maken. Maar spreekt uit het feit dat je, zonder stilstaan, steeds maar harder holt en jezelf opbrandt, niet een (onbewust) verlangen om een openstaande schuld te vereffenen? De angst om anderen teleur te stellen, om niet geaccepteerd te worden, om niet goed genoeg of niet geliefd te zijn, is meestal de ware motor achter de verbeten ratrace. Steeds maar meer presteren, steeds maar harder werken, steeds hoger en verder klimmen… totdat je lichaam je verstand in de steek laat en de handdoek in de ring gooit.

Duurzaam herstellen van burn draait om het onderzoeken van drijfveren

Duurzaam herstellen van burn out gaat zeker over het onderzoeken en aanpassen van je omstandigheden. Het gaat ook over het aanleren van een nieuw leefritme, met een gezonde afwisseling van inspanning en ontspanning. Het gaat zeker ook over het leren grenzen en prioriteiten stellen. Maar waar duurzaam herstellen van burn out in de kern om draait, is het onderzoeken van je diepste drijfveren, die in eerste instantie tot het ongezonde patroon hebben geleid. Het draait om het inzien dat je met werk een oude leegte probeerde te vullen en de pijn probeerde te verzachten van het niet goed genoeg zijn. Als je ten diepste gaat ervaren dat je goed genoeg bent, als je je eigen behoeften en verlangens serieus gaat nemen en vanuit je diepste passie en talenten gaat doen wat je écht wilt, behoort je burn out tot een grijs verleden. Ben je het ploeteren en het volhouden zat en wil jij graag anders verder, krachtig en stralend? Je weet nu welke ontdekkingsreis op je wacht. Kom je mee?

Leona Aarsen is bedrijfscounselor en psychosociaal therapeut, eigenaar van anderZverder. Ze richt zich op preventie, voorlichting en begeleiding bij stress- en burn outgerelateerde klachten.

LEES OOK: BURN OUT: HET FAILLIET VAN JE ECHTE IK…

Koop het boek Koop het e-book