Wat gebeurt er als je een maand (ja, een maand!) offline gaat? Nou, de wereld draait gewoon door, merkte ik. En dat werkt behoorlijk ontnuchterend.
In de krant METRO schreef ik eerder het artikel ‘Ik scroll dus ik besta (even niet)’. Het ging over onze neiging er niet helemaal te zijn als we met ons hoofd in onze telefoon gedoken zijn. Tot dat inzicht kwam ik tijdens een langdurige tijd zonder internet: een maand maar liefst. Vorige zomer trok ons gezin ongeveer een maand rond met een caravan. We reisden van camping naar camping en vaak sliepen we ergens in een dal, aan zee of bij een berg. Het was een route waarvan ik wist dat we waarschijnlijk gebrekkig internet zouden hebben.
Ik had geen 4G, geen 3G, nee, ik had gewoon helemaal géén G
Bij onze eerste camping was het meteen al raak. Geen 4G, zelfs geen 3G, nee, gewoon helemaal géén G. In die maand kreeg ik – ja, ik had geen internet om me af te leiden, hè? – behoorlijk wat inzichten over ons social media gebruik en wat het met ons doet. En ook: wat het ons ontneemt. Die inzichten wil ik graag met je delen.
1. Offline gaan is vaak letterlijk afkicken
Online zijn is zó verslavend… Ook al probeer ik zelf bewust online te consumeren, regelmatig scroll ook ik gedachteloos door mijn timeline. Telkens word je aangejaagd door nieuwe berichtjes. De notificaties zorgen ervoor dat je hersenen dopamine aanmaken, een genots- en beloningshormoon. Geen wonder dus dat ik de eerste dag dat ik geen internet had, een bijna fysieke tic voelde om mijn telefoon te checken. Omdat ik wíst dat dit zo werkte, kon ik ook dit gevoel onderzoeken en nam ik het met een korreltje zout: dit was afkicken, dat moest ik bewust doen.
2. Na het afkicken komt de rust…
Na twee dagen nam mijn ‘telefooncheckneiging’ langzaam steeds meer af. En wat leek er opeens een tijd vrij te komen! Ik wist niet dat ik zo lang naar bomen kon kijken. Of water. Ik wás. Social heeft zijn charmes, maar het kost ook tijd. Tijd die je gedachteloos lijkt te spenderen, maar die niet gedachteloos ís; elke post die je ziet, geeft wel degelijk een prikkel en dus raak je eigenlijk overprikkeld. Het tegengif daarvoor is buiten zijn. We vergeten makkelijk hoe heilzaam de natuur kan zijn. Ik nam me in elk geval meteen één ding voor: minder scherm, meer wind door mijn haren.
3. Offline zijn geeft meer tijd voor contemplatie
Mijn offline time zorgde voor contemplatie, oftewel: flink nadenken over het leven. En er kwam letterlijk en figuurlijk ruimte vrij in mijn hoofd voor meer ‘niets‘, de kleine, maar o, zo belangrijke momenten waar ik normaal overheen leefde. Er kwam ruimte vrij die normaal nog weleens kon worden opgevuld met kattenfilmpjes en grappige GIF-jes.
ANDEREN LAZEN (EN DEELDEN) OOK: EEN PLEIDOOI VOOR MEER ECHTHEID ONLINE!
4. We zijn verslaafd aan likes
Ik weet nog goed, één van die spaarzame momenten dat ik internet had op de vleesafdeling van een supermarkt (of all places) en likes zag op de foto van een vogeltje, in mijn boek genaamd Piep, dat ik een paar dagen eerder had geplaatst. Mijn hart maakte een sprongetje. Yes! Likes! En meteen voelde ik een knoop in mijn buik: dat dit me bezighield. We meten onze persoonlijke waarde (ben ik leuk genoeg?) vaak af aan het aantal likes en shares. En het viel me tegen van mezelf dat ik daar – onbewust – ook zo mee bezig was. Zonde. Zonder internet was er niemand om iets te vinden. Hartstikke rustig.
5. Online ontneemt je vaak de echte ervaring
‘Pics or it didn’t happen!’ (oftewel: als je geen foto’s laat zien, geloven we er geen bal van!). Stond ik ergens aan een adembenemend mooie rivier, dan bemerkte ik in het begin dat ik dacht ‘Oh… deze zou mooi zijn voor Instagram.’ We leven ons leven vaak door en soms zelfs voor onze camera. De eerste dagen sleepte ik ook nog mijn telefoon overal mee naartoe. Tot ik op een gegeven moment niet eens meer wist waar mijn telefoon wás. En helemaal ín het moment was.
6. Veel dingen kunnen wachten
Ik was heel bang dat ik zonder internet veel zou missen. Maar wat me opviel, dat valt nogal mee. En bovendien: veel dingen kunnen wachten. Voor de écht belangrijke dingen (geboorte, dood, ziekte, scheiding, noodgevallen) weten mensen je namelijk altijd wel te vinden. Het was eigenlijk wel verfrissend om alleen gestoord te worden voor de grote dingen des levens. De rest ging aan me voorbij en dat maakte me nederiger; het leven, ook online, gaat namelijk ook prima door zonder mij. Wat ik eerst een beangstigende gedachte vond, was nu juist geruststellend. Ik hoef niet online te zijn om te zijn.
Ook als ik offline ben, besta ik nog. Misschien soms nog wel méér.
LEES OOK: JE MOBIELE VERSLAVING AANPAKKEN? DAT KAN MET DEZE TIPS!
5 x lessen van je kind over relaxen 
Waarom je soms juist wel om hulp moet vragen… 