Authenticiteit is zo onderhand vooral een social media marketing truc geworden. We raken het échte echtzijn kwijt. Wat is écht authentiek zijn? Leona Aarsen doet het haarfijn uit de doeken.
We doen snoeihard ons best om authentiek te zijn. We verlangen er ook naar. We kijken naar ‘Boer zoek vrouw’ om een glimp te krijgen van het authentieke boerenleven (met rood-wit geruite tafelkleed en dito theedoek, vredig grazende koeien, regenbogen en schapenwolkjes, hoewel er niets meer authentiek is aan de geënsceneerde boerenliefde), voor een romantisch diner steken we kaarsen aan (terugverlangend naar de middeleeuwen toen kaarslicht nog het enige echte was?) of gaan we bij de open haard zitten (wat tegenwoordig kunstmatiger is dan centrale verwarming). Authenticiteit lijkt erg veel te maken hebben met cliché. Als iets voldoet aan het stereotype beeld van hoe het hoort, noemen we het authentiek. Hoe paradoxaal en hoe simplistisch het ook mag zijn.
Zodra we er woorden aan geven, is authenticiteit niet meer echt
Dat krampachtige maakt authenticiteit kunstmatig. Zodra we er woorden aan geven, is authenticiteit niet meer echt. Authenticiteit verdwijnt als we ermee aan de slag gaan. We creëren een alter ego op social media, die opvallend vaak gelukkig, blij en succesvol is. Die met vrienden geniet van het goede leven en een subliem glas wijn (bij voorkeur in een jaloersmakende ver oord), de hele dag voor zaken op pad is en daar ongelooflijk veel #zinin heeft, vermoeid maar tevreden huiswaarts keert van een workshop of nog beter, een masterclass voor een duizendenpubliek. En niet te vergeten: in alles zeer authentiek is. Zelfs kwetsbaarheid wordt functioneel en commercieel ingezet. Want authenticiteit verkoopt (bewijs: de vele real life televisieprogramma’s en de honderden ‘waargebeurde’ of semi-autobiografische boeken).
De authenticiteit anno nu is vooral gericht op het ego, het zichtbaar maken dat we de moeite waard zijn
Ik heb de indruk dat authenticiteit anno nu vooral gericht is op het ego, op het zichtbaar maken hoe geweldig en de moeite waard we zijn. Om aan te tonen dat we voldoen aan het stereotype beeld van authentiek-zijn. We stoppen onszelf welwillend en uit eigen initiatief in een hokje. De verslavende hang naar authenticiteit is volgens mij een van de oorzaken dat er zo veel mensen juist ongelukkig zijn, zich niet compleet of zelfs mislukt voelen. Een burn out krijgen of depressief worden. We zijn zo gefixeerd op authenticiteit dat we niet door hebben dat we er straal aan voorbij lopen. In plaats van onverdeelde aandacht en lijfelijk contact met al zijn gemakken (want je ziet alles) en ongemakken (want je kunt niet zomaar wegzappen of koppen snellen) nemen we genoegen met een virtuele wereld, waar we slechts ten dele in aanwezig zijn. Een gefragmenteerde wereld, waar alles draait om indrukken. En indrukken zijn vluchtig, ze verzadigen niet. We verliezen het wezenlijke uit het oog. Nee, we komen het niet eens onder ogen.
Als we het krampachtig najagen van authenticiteit loslaten, worden we vanzelf authentieker
Als we het krampachtig najagen van authenticiteit loslaten, worden we vanzelf authentieker. Ook als we chagrijnig uit bed komen, nergens #zinin hebben, niet de hele dag op pad zijn, geen bestseller geschreven hebben en ons soms regelrecht doodongelukkig voelen. Gewoon, thuis, bij elektrisch licht en de centrale verwarming. Met een of twee goede vrienden, in plaats van twee-, drie- of vijfduizend virtuele.
Leona Aarsen is bedrijfscounselor en psychosociaal therapeut, eigenaar van anderZverder. Ze richt zich op preventie, voorlichting en begeleiding bij stress- en burn out gerelateerde klachten.
LEES OOK: ZELFHULPBOEKEN, WANNEER HEB JE DAAR WEL IETS AAN?
Wat vond je van dit artikel? Laat je reactie hieronder achter!
Waarom houden we massaal de schijn op? 
Jezelf zijn, doe dat altijd en overal 