Oktober 2012: Fiona krijgt een burn out. Het gevolg van jarenlange, chronische (werk)stress in de bankenwereld, jaar in jaar uit slecht slapen en het continu overschrijden van haar grenzen. De burn out zorgde voor een ommekeer; tegenwoordig werkt ze als voedingsdeskundige, begeleidt ze mensen met burn out en geeft ze lezingen over dit onderwerp. Ze vertelt hoe ze (van) zo ver kwam.
November 2011. Ik werd op één van de mooiste stranden ter wereld, op De Seychellen, ten huwelijk gevraagd. Vanwege mijn vaders slechte gezondheid als hart- en longpatiënt en zijn aanstaande hartoperatie, besloten we meteen een datum te prikken. Tien maanden later, in september 2012, zouden we trouwen op het strand van Noordwijk.
Ik bleef doorgaan met keihard werken. Ik was sterk, toch? Dit moest ik kunnen
Ik werkte in die tijd als directiesecretaresse in de top van het bankwezen. Een superhectische en veeleisende baan met veel verantwoordelijkheden. Elke dag moest ik in de zesde versnelling presteren. En die versnelling werd hoger en hoger; op het werk volgde de ene na de andere uitdaging elkaar op, waardoor het almaar drukker en hectischer werd. Zo draaide ik in 2009 een heel jaar een dubbele baan door een wijziging in de board. En toen de business manager weg ging, kwam er automatisch meer op mijn bordje terecht. Ik vond mijn baan interessant, maar de extra druk bleef niet zonder gevolgen; ik ging slechter slapen en lag ’s nachts vaak urenlang wakker. Toch bleef ik gewoon doorgaan met keihard werken. Ik was sterk, toch? Dit moest ik kunnen.
Parasiet
Dat de stress me begon te nekken, had ik misschien kunnen weten toen de eerste opvallende verschijnselen kwamen. In het jaar dat ik een dubbele baan draaide, liep ik namelijk ook een parasiet op in mijn lever. Nu realiseer ik me dat dat het gevolg was van een sterk verminderde weerstand door stress, toen dacht ik dat het toeval was. In dezelfde periode werd mijn vader ernstig ziek, raakte mijn man door de crisis zijn baan kwijt en organiseerde ik dus gedurende tien maanden mijn eigen bruiloft als extra project naast mijn fulltime baan. Mijn toenmalige leidinggevende had Australië en Nieuw-Zeeland in zijn portfolio. Ik was daardoor eigenlijk nooit klaar met werken; ik moest 24/7 bereikbaar zijn en ook in het weekend hield ik de mail bij. Ik stond altijd ‘aan’ en had er moeite mee om mijn werk los te laten; ik was er ook thuis in mijn hoofd veel mee bezig. Tegenwoordig weet ik dat ik hooggevoelig ben. Dat ik in een prestatiegerichte maatschappij volledig aan het overleven was via mijn hoofd en disconnected raakte met mijn lichaam, dat drong destijds niet tot me door. Mijn weekenden stonden vaak vol met afspraken en ik had niet in de gaten dat ook dat soort leuke dingen veel energie kostten en ik niet tot rust kwam.
Ontspannen werd een agendapunt. Het lukte uiteindelijk helemaal niet meer
De maanden voorafgaand aan de bruiloft waren druk. Erg druk. Ontspannen was voor mij intussen een soort agendapunt geworden. Het lukte zelfs op een gegeven moment helemaal niet meer. De balans tussen mijn draagkracht en draaglast was eigenlijk al jaren uit evenwicht en ik had langdurige roofbouw gepleegd op mijn lichaam en geest. Maar het kwam niet in me op om me ziek te melden of van baan te veranderen. Mensen breken niet omdat ze zwak zijn, maar omdat ze veel te lang sterk zijn geweest. Ze werken keihard, zijn gedreven, ambitieus, perfectionistisch, (hoog)gevoelig, hebben een groot verantwoordelijkheidsgevoel, kunnen moeilijk ‘nee’ zeggen, willen niemand teleurstellen en geven bovenal elke dag 200% inzet. Dat gold ook voor mij. Voor een werkgever zijn dit de meest perfecte werknemers. Mijn eigen werkgever van toen zei achteraf dat ik de laatste was van wie hij ‘uitval’ verwachtte.
Alert en paraat
Op de avond voor de bruiloft, toen alles geregeld was, kon ik eindelijk loslaten en dacht ik: nu komt alles goed. Trouwen, op vakantie en dóór. De bruiloft was geweldig en bijzonder; ik genoot enorm. Daarna: twee weken op huwelijksreis. Eenmaal terug in Nederland werkte ik drie weken. En toen… viel ik om. De spanning van de bruiloft kwam vrij, mijn vader belandde opnieuw in het ziekenhuis en mijn man begon aan een baan waar hij het vanaf dag één al niet naar zijn zin had. De drukte van mijn baan was me bij terugkomst al meteen te veel. Ik kon het niet meer opbrengen om ’s ochtends vroeg alert en paraat achter mijn bureau te zitten. Ik verscheen steeds later op kantoor. Op maandagen moest ik me vaak zelfs ziek melden.
Het licht ging uit, er knapte iets, het was echt op
En toen brak hij aan: de ochtend dat ik mijn bed niet meer uit kwam, mijn lichaam weigerde simpelweg dienst. Het licht ging uit, er knapte iets, het was echt op. Feitelijk zei mijn lichaam: je hebt zo veel stress gehad, je hebt jezelf niet opgeladen, jij stopt mij niet, dus ik stop jou. Toen onvermijdelijk de confrontatie met mezelf volgde, drong het pas goed door hoezeer ik mezelf in de steek had gelaten en wat ik mezelf had aangedaan. De torenhoge prijs die ik voor mijn burn out moest betalen, uitte zich in zowel fysieke als mentale uitputting: ik was volledig opgebrand.
Lege telefoon
Mijn levensenergie was weg, mijn ‘vuurtjes’ stonden opeens op waakvlammetjes en mijn lichaam was slechts
een hoopje cellen. Ik voelde me zoals een lege telefoon met een enkel rood streepje: meer ‘uit’ dan
‘aan’, niet-functionerend, zonder bereik en helemaal leeg. Mijn lichaam brak sneller energie af dan dat het opbouwde; ik ging één stapje vooruit en twee stapjes terug. Ik had nergens meer energie voor en zelfs de meest simpele, dagelijkse taken vergden te veel van me. Opstaan en douchen, van de bank naar de keuken lopen, een wasje ophangen; het waren ‘events’ op zichzelf.
Zelfs een gewoon gesprek voeren ging niet meer
Ik was niet alleen extreem uitgeput, ik kon ook geen prikkels meer verdragen. Echt bijna niks. Tv-beelden, fel licht, hard geluid, zelfs een gewoon gesprek voeren ging niet meer. Ik kon geen informatie opnemen, want input omzetten kostte me óók energie. Activiteiten, zoals een kopje koffie drinken met een vriendin, autorijden of de minste aanleiding tot spanning, het zorgde meteen voor hartkloppingen en een verhoogde hartslag, waar ik dan vaak ‘s nachts van wakker lag en me de volgende dag nog vermoeider voelde. Mijn lichaam was zo ontregeld, dat de adrenaline pas uren later weer zakte. Ik bleef dus in de ‘actie’-modus staan, zelfs als dat al lang niet meer nodig was. Mijn zelfredzaamheid, veerkracht en gevoel van vrouwelijkheid – lees: ook mijn libido, iets waar je nooit over leest maar wat ik echt heftig vond – waren totaal verdwenen. Elke dag werd een strijd. Mijn gevoelsleven was afgestompt en ik voelde me leeg, eenzaam en was het vertrouwen in mijn lichaam volledig kwijt. Omdat mijn hormoonhuishouding helemaal ontregeld was en de meest vanzelfsprekende dingen – zoals mijn aandacht, concentratie en slaappatroon – niet meer functioneerden, was ik bang dat ik er nooit meer uit zou komen. Een hel.
Wie ben ik
Het duurde jaren voordat alle spanning die ik had opgebouwd, uit mijn lichaam verdwenen was. Ik heb opnieuw moeten leren ontspannen, ik heb opnieuw moeten leren slapen. Ik wilde me niet slachtoffer maken van de situatie, maar er juist iets van leren, want ik kreeg deze les niet voor niets. Ik wilde dat het me iets op zou leveren, al had ik op dat moment nog geen flauw idee wat. Ik wilde er sterker uitkomen. Mijn burn out was één en al loslaten en zorgde ervoor dat ik helemaal teruggeworpen werd op mezelf: het dwong me om na te denken. Wie ben ik? Wat wil ik? Wat vind ik eigenlijk echt belangrijk in dit leven en wie wil ik zijn? Ik wilde maar één ding: mijn levensenergie terug. Ik heb daarom heel veel gelezen over voeding, yoga, meditatie en ben daarmee aan de slag gegaan. Ook werd ik erg kritisch in zogenaamde energievreters en energiegevers. Ik liet ook zogenaamde ‘vrienden’ los. Er zijn nieuwe, waardevolle vriendschappen voor in de plaats gekomen. Door steeds meer te kiezen voor wat me energie gaf, kwam ook mijn ware zelf naar boven.
Ik wilde geen loondienst meer, maar mijn eigen tijd in mijn tempo kunnen indelen
Ik wist zeker dat ik niet terug wilde naar een kantoorbaan, want in mijn kern voelde dat als ‘gevangen zijn’. Ik had de vrijheid nodig om mijn eigen keuzes te maken en niet langer in de schaduw te staan van een boardmember of manager. Geen loondienst meer, maar mijn eigen tijd in mijn tempo in kunnen delen. Ik wilde iets gaan doen met mijn passie voor gezonde voeding. Materiële zaken vind ik minder belangrijk, mooie belevenissen met mijn partner, familie en vrienden des te meer. Ontspannen staat hoog op mijn lijstje. Ik ben dolgelukkig wanneer ik na een diepe nachtrust ’s ochtends heerlijk uitgerust ontwaak. Eigenlijk kan mijn dag dan niet meer stuk. Dat zorgt er ook voor dat ik met ‘niets’ heel tevreden kan zijn. Juist dit inzicht, vind ik heel mooi. Ik ben dankbaar en geniet van alle, vooral simpele, dingen die ik weer kan. Zo leerde ik rust te vinden in alleen zijn, wandelen en boeken lezen. Geluk zit in mijzelf. En in mooie gesprekken met diepgang, daar geniet ik ook intens van.
Ballast
Door een hbo-studie orthomoleculair voedingsdeskundige, kreeg ik inzicht in energierijke voeding. En door aanpassingen in mijn voeding en leefstijl, kreeg ik mijn leven op de rails. Ik kwam erachter dat ik veel ballast met me meesleepte, maar uit een soort gewoonte, of gebrek aan bewustzijn op dat gebied, had ik geen knopen durven doorhakken. Nu nam ik afscheid van mensen en situaties die mij leeg trokken of omlaag haalden. Het hele proces nodigde me uit om anders met mijn energie om te gaan en andere keuzes te maken; waar ik mijn energie en tijd in stopte, moest de moeite waard zijn.
Als een ui moest ik mezelf afpellen. Alle laagjes die er niet meer toe deden, liet ik los
Het enorme bewustwordingsproces bracht me noodgedwongen helemaal terug naar mijn kern. Als een ui moest ik mezelf afpellen. Alle laagjes die er niet meer toe deden, liet ik los. Daardoor heb ik vele mooie inzichten gekregen en ben ik innerlijk een veel rijker persoon geworden; ik sta dichter bij mezelf dan ooit, durf mijn gevoel te volgen en erop te vertrouwen. Ik doorvoel; past iets niet bij mijn levensgeluk? Dan doe ik het niet. Mis ik daardoor iets, jammer dan. Ik geef mijn grenzen aan, zeg vaker ‘nee’ en maak me minder snel druk. Daardoor ben ik mentaal en fysiek in balans geraakt en zit ik nu goed in mijn vel. Ik heb een andere mindset en heb rust in mijn hoofd.
DIT WIL JE OOK LEZEN: PERSOONLIJK VERHAAL OVER BURN OUT… ‘HET IS NU ROT, MAAR HET KOMT GOED!’
Grootste les
Mijn grootste les? Ik heb geleerd dat je moet luisteren naar de signalen van je lichaam, je lijf is je belangrijkste bondgenoot. Mijn burn out was een flinke pas op de plaats; het zorgde ervoor dat ik na jaren ‘beuken’ en ‘doorgaan’ kritisch moest kijken naar wat ik nu echt wilde en wat belangrijk voor me is. Omdat ik zelf zoveel baat heb gehad bij gezonde voeding en het aanpassen van mijn leefstijl, startte ik in 2016 mijn bedrijf in voeding en lifestyle, fionafoodandlifestyle.nl. Tegenwoordig geef ik lezingen over burn out en voeding en geef ik mensen advies op gebied van voeding, beweging, stressreductie, slaap en ontspanning om hen bewust te maken van hun maximale energieniveau en levenskwaliteit. Omdat ik het anderen gun om niet zo te hoeven lijden als ik zelf destijds heb gedaan. Ik merk dat ik, door mijn eigen ervaring, mensen die hetzelfde doormaken extra goed kan helpen. Dit is enorm waardevol tijdens het geven van een lezing en het tijdig (h)erkennen van de signalen, om burn out te voorkomen.
Ga niet door tot het benzinelampje brandt en je aan de noodrem moet trekken
Mensen met een burn out of die tegen een burn out aan zitten, wil ik een hart onder de riem steken. Houd vertrouwen in jezelf en je eigen kracht, ook al sta je, voor je gevoel, op nul. Omring jezelf met een liefdevolle omgeving. Een burn out kent vele ups en downs: geniet van elke kleine vooruitgang en wees lief voor jezelf op je ‘offdays’, wanneer je tot minder in staat bent dan je wilt. Ga niet door tot je aan de noodrem moet trekken. Dan is het te laat. Ik hoop dat ik, met wat ik nu weet, anderen kan helpen om een burn out te voorkomen of er zo goed mogelijk uit te komen.
LEES OOK: OOK CAROLINE GOOIDE NA HAAR BURN OUT HET ROER OM; ZE ORGANISEERT NU WOESTIJNREIZEN!
