Journalist Catelijne Elzes ging naar het theater om ‘Find me a boring stone’ te zien. Een stuk over rouwen. De dood kwam langs, maar ook het hele leven.
Mijn zwager en ik drinken nog snel een kop (te hete) thee voordat de voorstelling begint. Hij is zes jaar geleden zijn vrouw verloren, ik mijn zus. Voor de duidelijkheid: dat is dus dezelfde persoon. Met onze aangebrande slokdarmen haasten we ons de zaal in. En dan begint een lange reis, een lange prachtige reis. We lazen van tevoren dat dit een stuk zou zijn over verlies, over alleen achterblijven. Ik had me voorbereid op meeleven, misschien een traan wegvegen, verdriet. Maar ‘Find me a boring stone’ is een ode aan het leven.
Van een afstand
De hoofdrolspeler (acteur Gijs Naber, misschien ken je ‘m van de film ‘Aanmodderfakker’) staat voor het raam. Hij is iemand verloren, maar wie precies is gelukkig niet duidelijk, zo kan iedereen zich in hem verplaatsen. Hij ziet alles van een afstand, helderder dan ooit. Alsof hij nu begrijpt wat hij nooit eerder kon begrijpen. Hij aanschouwt de stad (welke precies is gelukkig niet duidelijk, we kunnen er allemaal wonen) en ziet eenheid, verbinding tussen alles. Tussen al die mensen met hun dromen, gelukzaligheden, zorgen en gedachtes. De buitenwereld verandert voor zijn ogen in iets troostrijks. Dat troost ons, de toeschouwers, ook.
‘We zijn allemaal eenzaam, dat vind ik wezenlijk’, zegt regisseur Erik Whien
In de stad kun je je, ondanks alle drukte, eenzaam voelen, tenminste, dat is mijn persoonlijk ervaring. In een dorp vast ook. ‘Die eenzaamheid opheffen door te zeggen: we zijn allemaal eenzaam, dat vind ik wezenlijk’, zo zegt de regisseur van het stuk, Erik Whien, in het boekje over ‘Find me a boring stone’. En hij zegt meer wijze dingen.
De hoofdrolspeler kijkt naar de mensen in stad en weet, aldus Whien: ‘Het eigenlijke leven is pappen en nathouden. En dat beziet hij met een liefdevolle blik. Het is een hardnekkig misverstand in deze tijd dat alle levensvormen worden neergezet als vastomlijnd. Maar zo is het niet. Je kunt heel succesvol zijn, maar ’s avonds kom je thuis en zit je met opgewarmde nasi op schoot. Daar kunnen mensen natuurlijk heel depressief van worden, van het idee dat het anderen allemaal wel lukt: elke avond Ottolenghi eten, paar keer per jaar op vakantie. Die momenten kennen we allemaal (…) Het gaat continue over perspectief. Het glas is altijd halfvol én halfleeg’.
Naarmate ik ouder word, realiseer ik me steeds beter: bijna iedereen heeft deze shit
Ik vond dat ‘the eyeopener of the year’. Zo ga ik namelijk ook door het leven, realiseerde ik me. Soms ben ik onrustig en druk in mijn hoofd. Vraag ik me af waarom ik me toch steeds weer aan dezelfde steen stoot. Dan voelt het zo zinloos. We gaan toch allemaal dood. Maar bijna op hetzelfde moment kan ik er om lachen, vind ik mijn gemaal en gezoek aandoenlijk. Omarm ik het leven (en mezelf) met al haar imperfecties. Naarmate ik ouder word, realiseer ik me ook steeds beter: bijna iedereen heeft deze shit. En, zoals regisseur Erik Whien zegt: ‘Het is oké. Ben er maar gewoon. Maak er niet meer van, maar maak er ook niet minder van. Lijden geeft ook waarde en perspectief.’
Het glas is…
Na afloop van het stuk, dronken mijn zwager en ik nog een drankje in het theatercafé. We spraken over de krachtige voorstelling. Dat het geen tearjerker was, maar pure poëzie. Dat wij ons allebei eenzaam konden voelen, in de stad, maar vooral ook in ons verdriet om zijn vrouw/mijn zus. Maar dat het ons ook heeft doen leven. Dat het glas inderdaad halfvol én halfleeg is, afhankelijk vanuit welk perspectief je er naar kijkt. Dat leek mij een mooie afsluiter voor mijn serie ‘Catelijne vindt wijsheid’. Een serie die ik met ontzettend veel plezier heb geschreven, maar waar ik nu ook weer mee stop. Dat is jammer en fijn (want meer tijd voor andere dingen). Ja, inderdaad, het glas is… Doe er je voordeel mee!
P.S. Wie nu met een leeg gevoel achterblijft en denkt: waarom heet dat stuk ‘Find me a boring stone’, mag me mailen. En ook iedereen die het fijn vond om mijn teksten te lezen en daar iets over wil zeggen. Alle feedback is welkom op catelijne.elzes@gmail.com.
Meepraten over deze wijsheid? Dat kan op onze Facebookpagina! En als je er toch bent: like je ‘m?