Moet je echt even stoer doen voor de spiegel om je stresshormonen te laten dalen? In dit artikel deelt presentatie pro Caryn de twee voornaamste mythes over lichaamstaal, lichaamshouding, stress en presentatie. En natuurlijk geeft ze een (inspirerende!) tip waar je wél iets aan hebt.
1. De powerpose
Onlangs zat ik met een wijntje aan de keukentafel van vriendin G. Haar 15-jarige zoon kwam naar beneden, ging wat bodybuild-bewegingen staan maken voor de spiegel en constateerde daarna kalm: ‘Ik ben lekker.’ Ik moest meteen denken aan Amy Cuddy: zij hield in 2012 een TEDtalk (zie hieronder). Haar voornaamste boodschap was, dat je ervoor moest zorgen dat je een zogenoemde ‘powerpose‘ aanneemt. Als je met je benen iets gespreid zou staan en je handen op je heupen zou leggen, zouden je stresslevels dalen en je testosteron stijgen. Ze had dit onderzocht door middel van speeksel analyses, die dat duidelijk aantoonden. Inmiddels is echter gebleken dat de onderzochte populatie wel erg klein was en dat de effecten binnen die onderzoeksgroep ook maar erg klein waren. De ‘powerposes’ moeten we dus met een flinke korrel zout nemen.
2. Maar liefst 55 % is lichaamstaal?
Lichaamstaal van de spreker bepaalt voor maar liefst 93 procent hoe luisteraars een boodschap opvatten (!), wordt vaak gezegd. Soms hoor je ook 70% of 55%. Deze cijfers duiken overal op, al sinds de jaren 70 van de vorige eeuw. En het erge is: er klopt helemaal niets van. Deze cijfers gaan terug tot een onderzoek uit 1970, van emeritus hoogleraar in de psychologie Alfred Mehrabian. Dit onderzoek ging over een heel specifiek aspect van lichaamstaal in een heel specifieke setting. Het gaat zeker niet over communicatie of presenteren in het algemeen. Je kunt menselijke communicatie niet kwantificeren. Je lichaamshouding is heus wel belangrijk voor de indruk die je maakt, maar je kunt niet zeggen voor welk percentage.
Luister naar de raad van Arthur Japin
Wat moet je dan doen? Natuurlijk helpt het om een zelfverzekerde houding aan te nemen, dan word je vanzelf zelfverzekerder: fake it till you make it. Je brein zal altijd proberen in gelijke pas te lopen met de rest van je lijf, is het idee. Er wordt veel onderzoek naar gedaan, maar een definitief antwoord is er nog niet.
Misschien moet je niet te veel denken, maar zijn. Schrijver Arthur Japin schreef ooit, dat hem een enorme helderheid overviel als zijn geliefde een epileptische aanval kreeg. ‘Elke twijfel over hoe te handelen valt op zo’n moment weg. (..) Ik val volledig samen met mijn handelen, zonder tussenkomst van gedachten.’
Eigenlijk gaat het er dus om, simpelweg een voertuig te worden van de boodschap die je wilt overbrengen. Maar wat ìs dat dan? Arthur Japin: ‘Dit is geen ervaring, niet zomaar zelfvertrouwen, want daarvan bezit ik weinig, enkel de wetenschap dat veel dingen tegelijk moeten gebeuren en wel onmiddellijk. Niet vanuit kennis, maar op gevoel. En als dat moet, dan gaat het.’ (Foto: Yegide Matthews/Unsplash)
Caryn ‘t Hart is trainer en docent bij het Leids Universitair Medisch Centrum, waar ze aankomend onderzoekers en artsen helpt om goede presentaties te houden. Ze werkte ook voor de TU Delft, Nationale Nederlanden en Google. Ze schrijft over haar werkveld op medium.
LEES DOOR: SPREEKANGST OVERWINNEN? EEN MAKKIE, MET DEZE TIPS VAN DE PRO!
