Overprikkeld? Dit doe je eraan

Lees meer van Maaike Helmer

Diverse dingen kunnen zorgen voor overprikkeling. Maar wat is overprikkeld zijn eigenlijk en wat kun je er zelf aan doen?

Overprikkeld zijn is eigenlijk het ervaren van een ‘sensory overload‘, dus een overspoeling van de zintuigen. Eigenlijk is er te veel in gegaan en is er te weinig tijd geweest voor je systeem om alles te verwerken of jezelf op te laden. Je kunt jezelf vergelijken met een computer. Als je honderden tabbladen tegelijkertijd open hebt, wordt het op een gegeven moment onoverzichtelijk en krijgt het systeem het moeilijk.

1. Let op dat je niet meer prikkels opzoekt

Je zult echt niet de eerste zijn die tijdens overprikkeld zijn onbewust op zoek gaat naar nóg meer prikkels. Als eenmaal ‘de rem eraf’ is, weet je meestal niet meer waar je het zoeken moet en dan is de bekende weg volgen verleidelijker dan handelen naar de gevolgen van je overprikkelingen. Dit is één van de grootste risico’s bij overprikkeling.

2. Las een pauze in

Overprikkeld zijn is eigenlijk een soort alarmknop; het is nu te druk. Je kunt deze drukte opheffen door, in elk geval, je tijdelijk uit de situatie waar je in zit te onttrekken en een pauze te houden voor jezelf. Je zult niet altijd echt weg kunnen, maar een stille ‘box’ ruimte zoals een toilet kan op zo’n moment al even rust geven. Nog beter is gaan wandelen in de natuur, want die is bewezen stressverlagend, maar dat zal niet altijd kunnen.

3. Zet geur in

Geur heeft een directe invloed op het limbisch systeem, het zogeheten ‘vecht- en vluchtsysteem’. Dat betekent ook dat fijne geuren je het gevoel kunnen geven dat je ‘veilig’ bent. Van welke geur word jij rustig, of gelukkig? Een bepaalde geurkaars? Een parfum? Maak daar gebruik van. Heb je bijvoorbeeld een favoriet rustgevend parfum, neem dan altijd een (mini)verpakking mee in je tas. Ruik je de geur, dan geeft je lijf meteen een seintje: het is oké.

4. Reageer je spanning af

Het kan heel fijn zijn je spanningen ergens anders op te botvieren, vooral knijpen of een repititieve beweging kan lekker zijn. Denk dan bijvoorbeeld aan de Fidgetspinner, of gewoon even draaien met een pen.

5. Leg je telefoon even weg

Het lijkt logisch, maar toch doe je het meestal niet. Leg hem even weg, dan krijg je ook geen extra prikkels. We onderschatten vaak het effect dat de prikkels van onze mobiele telefoon kan hebben.

6. Zorg voor oplaadtijd

Tegenover overprikkeling moet je oplaadtijd zetten. Tijd waarin je de prikkels kunt verwerken en weer tot rust kunt komen. Ben je overprikkeld? Onderzoek dan hoe en wanneer je die tijd voor jezelf kunt inplannen en vooral ook: wat voor jou persoonlijk nodig is om op te laden. Want dat is voor iedereen anders. Om overprikkeling te voorkomen in de toekomst: zorg voor regelmatig ‘oplaadmomenten’ voor jezelf, zodat de kans op overprikkeling afneemt.

LEES OOK: HOE ZORG JE VOOR RUST ALS DE WERELD ALTIJD ‘AAN’ STAAT?

Maaike Helmer is is als stress-expert bekend van o.a. Koffietijd en Jan Magazine. Ze is oprichter van multimedia uitgeverij STRESSED OUT en auteur van ‘NIETS, mijn zoektocht naar innerlijke rust in tijden van alles’ (o.a. bekend uit Vrouw/Telegraaf, Grazia, Koffietijd en De Volkskrant). In dit boek komt digitale gezondheid ook uitgebreid aan de orde.