Stilteretraite: veel mensen willen het tenminste eenmaal in hun leven doen. Zoals Jolien Fiegel. Ze ging op stilteretraite, in de periode voor de tweede lockdown (volledig coronaproof). Maar… kan ze dat wel: tot rust komen in de stilte? Of wordt het juist veel drukker in haar hoofd tijdens zo’n stilteretraite? Ze schrijft er een serie over.
Naaldbomen torenen hoog boven ons uit wanneer we in stilte wandelen op paden die we niet kennen. Oude afgebroken boomstronken liggen sierlijk op de grond en bieden beschutting voor tal van kleine dieren. Op gevoel volgen mijn vriendin en ik de weggetjes kronkelend tussen het groen en nog wat laat bloeiend paars. We voelen ons één met de omgeving en lijken ieder geluidje te horen. Ons gehoor is door de stilte tijdens deze retraite gevoeliger en sensitiever.
Het kind in mij komt naar boven
In de verte loopt een man met een flinke pas. Eerst nog enkel een silhouet maar al gauw bemerk ik zijn fijne en vitale postuur. Ik neem hem aandachtig op en ontdek dat hij op blote voeten loopt. Ook hier zeggen we gedag tegen de man volledig verbonden met de aarde. En wat gebeurt er dan als al mijn zintuigen openstaan, dan komt het kind in mij naar boven. De impulsieve ik-doe-lekker-wat-goed-voelt kant in mij trekt haar schoenen en sokken uit. En voordat ik het weet, sta ik met mijn blote voeten wat ongemakkelijk te balanceren op een bed van naalden en dennenappels.
Typisch voor mij: eerst doen, dan denken
Mijn vriendin begint te lachen. En ineens zien we twee zussen die ook met ons in stilte verblijven dit weekend: ‘Misschien moet je een zachtere ondergrond uitkiezen voor deze blote-voeten-wandeling.’ Eén van de zussen verbreekt dus ook de code van niet spreken. Geamuseerd lopen ze verder. Dit is typisch iets voor mij: eerst doen dan denken. Niet altijd de makkelijkste route kiezen en toch de meest leuke avonturen beleven. Ik ben zo blij dat deze kant weer terug is.
Een stemmetje in mij zei: dit ben jij niet
In de aanloop naar mijn burn out, in die overlevingsmodus, was er geen ruimte voor proberen, omwegen maken of zomaar iets doen. Nee, ik had mijn doelen helder en zonder deze houvast was ik bang, heel bang. Om te vallen van een ladder die ik zo belangrijk had gemaakt. De carrièreladder. Hard werken betekende dat ik niet hoefde te voelen en dan hoorde ik bij een groep dames die precies hetzelfde deed. Moeders die hard werkten en niet zeurden. Moeiteloos alle ballen in de lucht hielden. Terwijl bij iedere trede die ik omhoog deed er een bal op de grond viel. Ik verstarde mijn blik en had nergens anders meer ruimte voor. Een stemmetje in mij zei: ‘Jolien, dit ben jij niet.’ Dan werkte ik nog harder om die innerlijke kompas maar niet te horen. Plezier verloor ik en voor spelen had ik al helemaal geen tijd. Ik raakte steeds verder verwijderd van mezelf.
Over problemen loslaten: wat je van bomen in de herfst kunt lerenSpelen is het tegenovergestelde van depressie
En dat klopt ook wel als ik psycholoog Brian Sutton-Smith moet geloven. De speltheoreticus probeerde zijn hele leven lang te ontdekken welke rol spel heeft in het menselijk leven. Hij stelde dat het tegenovergestelde van spelen depressie is. En de manier waarop we nu vaak werken – zonder vrijheid, zonder spel – steeds meer mensen depressief maakt.
We rollen in de Blije Baby Houding
Inmiddels ben ik ver weg van mijn burn out en de depressieve gevoelens die daarbij kunnen horen. Mijn voeten gloeien nog lang na als ik de herberg betreed voor een volgende yoga les. Yin Yoga staat op de agenda. Deze langzame vorm van yoga doet een beroep op je uithoudingsvermogen. De essentie is dat je slechts enkele houdingen aanneemt en die langer beoefent. Het rustige tempo bevalt mijn lichaam prima. We rollen in de Blije Baby Houding, waarbij je op de grond ligt en je benen boven je optrekt terwijl je je voeten vastpakt. Deze houding wordt ook wel Dode Insect genoemd. Ik moet erom lachen wanneer we als een groepje neergestorte vliegen op de grond liggen.
Ik weet niks
Die avond heb ik corvee. Net als alle andere deelnemers aan dit weekend heeft iedereen een taak. Schoonmaken, smoothies maken, koken en de afwas. Heel veilig heb ik voor de afwas gekozen. Want daar komt mijn onzekere kant: wat als ze mijn kookkunsten niet lekker vinden? Maar ook van de afwas word ik zenuwachtig. Hoe ga ik dit doen, met meerdere mensen afwassen zonder te praten? Ik weet niet waar alles opgeborgen moet worden en ik weet ook niet hoe de vaatwasser werkt. Ik weet niks. Het eten voelt minder ontspannen, omdat ik al in gedachten in de keuken aan het ploeteren ben. En zodra ik dan ook echt mijn bord leeg heb, loop ik richting het aanrecht. Ik bekijk de afwas en besluit een schaal te pakken die niet in de vaatwasser past. En ja hoor, voordat ik het weet staat een van de andere deelnemers naast mij.
Als een mak schaapje draag ik de schaal aan haar over
Met grote bewegingen maakt ze duidelijk dat die schaal van haar is. Zij wilde hem zojuist omspoelen. Precies, dit is waar ik bang voor was. Iemand die zegt dat ik het helemaal verkeerd doe. Hoe durf ik? Als een mak schaapje draag ik de schaal aan haar over en ga op zoek naar een klusje dat nog niet is toegeëigend. Wat resulteert in dat ik het aanrecht niet één maar drie keer schoon boen, in de hoop dat het goed genoeg is.
Heb jij een A, B of C persoonlijkheid?Als kind vond ik in eenzaamheid veiligheid
Eenmaal op mijn kamer besluit ik mijn vriendin te vertellen over mijn worsteling met mezelf in de keuken. ‘Jolien, je bent ook altijd gewend om dingen alleen te doen. Dat vind je dus makkelijker. Wat een mooie reflectie.’ Ze kijkt me met een liefdevolle glimlach aan. Ze heeft gelijk. Ik ben een beetje een loner. Kies vaak mijn eigen weg en ik ben graag alleen. Dat kan een kracht zijn maar het is ook een stukje zelfbescherming. Het komt voort uit een jeugd waarbij ik in eenzaamheid veiligheid vond. Alleen op mijn kamer spelen. Verhalen schrijven. Niemand die mij kon pesten of kwaad kon doen. Niemand die vertelde dat ik er niet mocht zijn. Zelfs nu hier in de keuken van de herberg ben ik nog steeds liever alleen. Bang voor de ruimte die ik inneem.
Jolien Fiegel is coach voor moeders met stressklachten. Met Burnoutmommy.nl helpt ze moeders met burn out klachten. Expertise: angst. Op Instagram schrijft ze over haar eigen ervaring met burn out om zo het taboe te doorbreken. Ze ontwikkelde een programma dat zich specifiek richt op herstellen met een druk gezin. Momenteel werkt ze aan haar autobiografische boek over presteren, moederschap, verlies, angst en herstel.
Stress, of een burn out? Doe de Online Masterclass ‘Effectief omgaan met stress’, gebaseerd op de meest recente inzichten uit de psychologie, fysiologie en neurologie. In 7 weken leer je stress te herkennen, voorkomen én op te lossen. Met oefeningen die wetenschappelijk bewezen zijn, écht helpen en een handig digitaal werkboek.
Veel werkgevers vergoeden deze Online Masterclass, omdat hij valt onder persoonlijke ontwikkeling en stressreductie, vraag bij je werkgever naar de mogelijkheden! Meer informatie over deze Online Masterclass vind je HIER.
Burn out komt juist na de vakantie best vaak voor. Waarom? 
Helaas, pindakaas. Vakantie helpt niet duurzaam tegen je werkstress 