Alweer een tijdje geleden kreeg ik een burn out. En ja, dat ik een hoogsensitief persoon ben had daar zéker mee te maken. Hoewel hoogsensitiviteit gevoeliger maakt voor burn out, wordt er weinig over geschreven. Daarom deel ik mijn ervaring.
Al vanaf jonge leeftijd had ik het gevoel dat ik anders was dan anderen, maar ik kon het niet goed thuisbrengen. Soms gedroeg iemand zich op het eerste gezicht normaal, maar voelde ik eronder allemaal andere dingen, iets wat ik in dit artikel ook benoem. Zelfs bij de kinderen die mij vroeger pestten voelde ik dat haarfijn aan. Dat kon verwarrend zijn. Als er veel dingen ‘onder de oppervlakte speelden’, putte dat me uit. Ik vond het prima om op mezelf te zijn, tijd alleen, of met weinig mensen, vond ik prettig om op te laden. Mijn neiging om me écht te openen voor mensen die me een veilig gevoel geven en minder bij mensen van wie ik voel dat ze een oordeel hebben over mij of hun wereldbeeld op me projecteren (waar ik niet aan kon voldoen), werd (en word) door sommigen nog weleens voor arrogantie of afstandelijkheid versleten, terwijl anderen me juist een open boek vonden. Ik begreep dat zelf ook niet zo. Nu weet ik dat ik hooggevoelig ben. Toen vond ik mezelf gewoon een buitenbeentje.
Iedereen is hoogsensitief: dan heb je er geen ervaring mee
Lange tijd heb ik hooggevoelig zijn aanstellerij gevonden. Iedereen is toch gevoelig, doe effe normaal. Dat is ook wat mensen zeggen, die HSP’s niet begrijpen. Opmerkingen als ‘Iederéén is hoogsensitief’. Dat zijn mensen die er dus ook overduidelijk geen ervaring mee hebben. Ik zei het ook. Omdat mijn hooggevoeligheid een deel was dat me vooral gedoe opleverde, waarover ik in dit artikel uitgebreid schrijf.
Er ging continu een maandagochtend alarm af in mijn hoofd
In de aanloop naar mijn burn out heeft mijn HSP zijn een grote rol gespeeld. In mijn boek ‘NIETS’ beschrijf ik uitgebreid over wat er kán gebeuren met een HSP’er onder stress. Ik werkte bij het tijdschrift Yes, waarmee het op dat moment niet goed ging. De stress die de werkvloer opsijpelde, werkte voor mij verstikkend. Iedereen hield zich groot, maar de angst klotste in mijn ogen tegen de plinten op. En waar sommigen zich daar misschien nog voor konden afsluiten, lukte mij dat totaal niet. Dat iedereen zich groothield, maakte het nog erger. Het was alsof er continu een maandagochtend alarm afging in mijn hoofd. De enige manier om dat alarm – tijdelijk – het zwijgen op te leggen, was (in mijn ogen) zo veel mogelijk doen om de stress weg te nemen. En dus begon ik me voor van alles en nog wat (misplaatst) verantwoordelijk te voelen.
MEER LEZEN: HOOGSENSITIEF, DIT ZIJN EXTRA MOOIE EIGENSCHAPPEN…
Onmacht en onduidelijkheid maakten een dominante trek los
Omdat onmacht en onduidelijkheid een dominante trek in me losmaken, begon ik niet alleen werk van anderen over te nemen, maar ook nadrukkelijk aanwezig te zijn bij vergaderingen. Ik beken dat met schaamte, maar ik wilde controle houden op iets waar ik geen controle over had. Bovendien, en zéér belangrijk, hoopte ik zo te laten zien dat ik onmisbaar was: het einde van mijn contract kwam in zicht en ik zou een vast contract krijgen. Tenminste: dat hoopte ik.
Iedereen zweeg, waardoor ik begon te twijfelen aan mezelf
Elke hobbel op de werkvloer nam ik mee naar huis. Niet alleen mijn eigen hobbels, maar ook die van anderen. Als ik merkte dat het tussen twee mensen niet goed liep, droeg ik die spanning de hele tijd mee. Het liefst wilde ik dan roepen: ik zíe het wel, hoor! Als iemand boven zijn macht werkte en zich groothield, wilde ik zeggen: ik voel wel wat je voelt, hoor! Als iemand zich zorgen maakte over wat er zou gaan gebeuren met het blad en wat voor gevolgen dat had voor zijn of haar gezin, wilde ik een arm om die persoon heen slaan en samen nadenken over de gevolgen en daar een oplossing voor bedenken. Maar iedereen zweeg, hield zijn hoofd omhoog, waardoor ik vanbinnen begon te twijfelen aan mezelf en nog maar een tandje bij zette. Voor de zekerheid. Mijn hooggevoelig zijn werd een steen rond mijn nek. Nachten doorwerken, andermans werk overnemen, stagiairewerk overnemen – omdat ook hun producties erg nodig waren, maar zij de kwaliteit beslist nog niet konden leveren… En piekeren natuurlijk. Over de situatie, over de stress die ik wel voelde maar nergens terug hoorde, over of ík nou gek was dat ik dat ervoer, over hoe ik controle kon houden over een situatie die steeds harder leek te tollen. En ik rationaliseerde me een eind in de rondte om dingen te plaatsen die ik niet kón plaatsen.
Ik pushte mezelf zo hard, dat een burn out onvermijdelijk was
Ik had natuurlijk kunnen weten dat mijn ‘tandje bijzetten’ niet uitmaakte. Niet voor het blad, maar ook niet voor mijn eigen contract. De strijd was allang gestreden, dit magazine ging het niet redden en vaste contracten zouden niet worden uitgedeeld. Toch heb ik mezelf uiteindelijk zo ver weten te pushen, dat een burn out onvermijdelijk was. En die kwam dan ook. Hard.
LEES OOK: HERKEN JE DEZE KENMERKEN VAN HOOGSENSITIVITEIT?
Ik leerde dat het oké was, dat ik hoogsensitief was
Pas tijdens mijn burn out herstel ging ik echt aan de slag met het feit dat ik hoogsensitief was. Niet eens in de zin dat ik er echt iets mee ging doen, het ging simpelweg alleen al om het accepteren. Dat het oké was. Ik leerde dat ik die eigenschap altijd al had gebruikt, de kanten die mij goed uitkwamen dan. In mijn werk als model las ik tussen de regels door, als journalist voelde ik het verhaal ónder het verhaal, ik kon bepaalde ontwikkelingen in de maatschappij voorvoelen… Maar niet alleen dat: ook naast mijn werk was dit altijd al een onlosmakelijk onderdeel van me geweest. Een onderdeel dat me ook veel had gebracht. Vertelde iemand me dat hij of zij ergens mee zat, dan had ik dat al lang daarvoor gemerkt bij die persoon. Dat maakte me een vriendin die je niet snel zou veroordelen als je je hart uitstort omdat je ergens mee zit.
Mijn hoogsensitief zijn is simpelweg iets wat bij me hoort
Tijdens mijn burn out heb ik geleerd dat hooggevoelig zijn niet een vijand is, maar simpelweg bij me hoort. En dat de kanten die ik eerder als lastig had ervaren, eigenlijk heel mooi waren. Dat ik redelijk introvert was (behalve als ik bijvoorbeeld ergens moest spreken), daar durfde ik nu naar te luisteren. Dat betekende dat ik soms geslotener werd, maar ik realiseerde me dat ik al die jaren op mijn tenen had gelopen om te voldoen aan wat het gros van de mensen als sociaal gedrag ziet, maar wat niet past bij mij als hoogsensitief persoon. Terwijl het voor mij voelde als toneelspelen om overal en altijd maar smalltalk te kunnen ‘aanzetten’. Dat hoeft gelukkig niet meer van mezelf. Ik durf nu te zijn wie ik ben. Hoef niet meer op mijn tenen te lopen om in een plaatje te passen wat ik mezelf heb opgelegd. En ik ben nog nooit zo in mijn element geweest als nu. Als ik mijn HSP niet had geaccepteerd, zat je bijvoorbeeld niet op deze site: doordat ik nu lúister naar mezelf en mijn HSP kwaliteiten, ben ik gelukkig en maak ik optimaal ‘gebruik’ van deze eigenschap, die ik nu juist waardeer.
Het bijzondere is, dat ik me nu completer voel dan ooit. En dat ik mijn burn out dankbaar ben, dat het mij dat zetje heeft gegeven om mijn HSP ook echt te kunnen accepteren…
Maaike Helmer is oprichter van multimedia uitgeverij STRESSED OUT en auteur van ‘NIETS, mijn zoektocht naar innerlijke rust in tijden van alles’ (o.a. bekend uit Vrouw/Telegraaf, Grazia, Koffietijd en De Volkskrant). Binnenkort volgen e-courses en Masterclasses om zelf meer innerlijke rust in je leven te krijgen. Schrijf je in voor de Minder Stress Mail, dan houden we je op de hoogte.
LEES OOK: DIT ZIJN HERKENBARE STRUGGLES DIE JE ALS HSP KUNT ERVAREN…
Alleenzaamheid #6 (slot): ‘Ik was me lang onbewust van mijn hoogsensitiviteit’ 
Podcast #2: Hoogsensitief: schaamte of superpower? 